Του Γεωργιου-Στυλιανου Πρεβελακη*
Το μονοπώλιο της βίας είναι θεμελιακό προνόμιο του σύγχρονου κράτους. Η κατάχρηση ή η αμφισβήτησή του υπονομεύουν το Κράτος Δικαίου, τη Δημοκρατία, τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Η ωριμότητα μιας κοινωνίας κρίνεται από την ικανότητά της να εξουδετερώνει τις δύο αυτές, de jure αντιθετικές, de facto συμπληρωματικές, αποκλίσεις.
Η Ελλάδα δυσκολεύεται να διατηρήσει ισορροπία. Μετά την κατάχρηση της κρατικής βίας κατά τη Δικτατορία, η κοινωνία έδειξε ανεκτικότητα απέναντι στην αναδυόμενη, ανταγωνιστική προς το κράτος, βία. Αντί για τον σαφή κανόνα, την «κόκκινη γραμμή», τη «μηδενική ανοχή», επικράτησαν σχετικοποιήσεις. Στο σαθρό αυτό έδαφος, άλλωστε, στηρίχτηκε πολιτικά και η «17 Νοέμβρη».
Ανάλογη υφή έχει η ελληνική πανεπιστημιακή ιδιαιτερότητα, οι «μπαχαλάκηδες». Η κλιμακούμενη χρήση της βίας, αρχικά φραστική και στη συνέχεια φυσική, δεν αντιμετωπίστηκε εξαρχής με ενιαίο και σταθερό τρόπο. Αντιθέτως, έγινε αποδεκτή από την πανεπιστημιακή κοινότητα, ενοχική και βαθύτατα διαιρεμένη μετά τη Δικτατορία. Αλλοι από δειλία, άλλοι αποσκοπώντας να την αξιοποιήσουν προσωπικά στον ενδοπανεπιστημιακό ανταγωνισμό ή και για εξωπανεπιστημιακές πολιτικές σκοπιμότητες, πολλοί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι υπέθαλψαν την αντιδημοκρατική λειτουργία της φοιτητικής κοινότητας και των παραφυάδων της. Εθεσαν σε κίνηση μια διαδικασία η οποία σήμερα στρέφεται και εναντίον τους.
Φθάσαμε έτσι «ανεπαισθήτως» στην τρομακτική σημερινή κατάσταση. Δειγματοληπτικά: εντειχισμός του Θάνου Βερέμη, παρεμπόδιση πανεπιστημιακών εκλογών, διακοπή θεατρικών παραστάσεων, τέλος το πρόσφατο επεισόδιο στο πολιτιστικό κέντρο του Πανεπιστημίου. Πρόκειται για σαφείς και απροκάλυπτες βίαιες αμφισβητήσεις της ελευθερίας της έκφρασης. Πίσω από τη διαφανή επικάλυψη αριστερόστροφων ιδεολογιών, υποβόσκουν καταπιεσμένα ακροδεξιά ανακλαστικά.
Η κλιμακούμενη ιδιωτικοποιημένη βία δεν αντιμετωπίζεται με καταστολή. Χρειάζεται ένα μονολιθικό κίνημα κατηγορηματικής απόρριψης, ώστε οι πράξεις βίας να καταστούν πολιτικά αναποτελεσματικές· δηλαδή, επιστροφή στο ενιαίο δημοκρατικό μέτωπο των πρώτων μεταδικτατορικών ετών, χάρη στο οποίο τέθηκε οριστικός και δυναμικός φραγμός στις απόπειρες για επαναφορά της δικτατορίας. Πολύ περισσότερο από τις συνήθεις «δεξιές» εκκλήσεις για ενισχυμένη αστυνομική αντιμετώπιση, τη μεταλλαγμένη ακροδεξιά ανησύχησαν οι πρόσφατες παρεμβάσεις από τον «αριστερό» Γιάννη Πανούση.
Ο κ. Γεώργιος – Στυλιανός Πρεβελάκης είναι καθηγητής Γεωγραφίας στη Sorbonne II.
Εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_2_22/02/2009_304516)
Hμ/νία Δημοσίευσης: Κυριακή, 22 Φεβρουαρίου 2009
«Η ανάρτηση των άρθρων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν σημαίνει και απόλυτη ταύτιση με το περιεχόμενο των ιδεών του αρθρογράφου. Τα άρθρα αξιολογούνται ως ενδιαφέροντα για προβληματισμό.»