Του Θεόδωρου Χατζηπαντελή, καθηγητή του ΑΠΘ
Ολο και περισσότερο η επίκληση της ανάγκης εθνικής συνεννόησης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης οδηγεί στην αναφορά της «συναίνεσης» ως απαραίτητου συστατικού της πορείας της χώρας στο επόμενο διάστημα.
Οχι σπάνια η αντιπολίτευση εγκαλείται ότι στη δική της κυβερνητική περίοδο δεν τα έκανε όλα καλά. Ή συνήθως ότι δεν έκανε τίποτα καλά. Εκτός από την αυτονόητη αρχή ότι αν η τότε κυβέρνηση τα είχε κάνει όλα καλά θα συνέχιζε να είναι τώρα κυβέρνηση, τι εξυπηρετεί μια τέτοια αναφορά; Αλλωστε, η τώρα κυβέρνηση ψηφίστηκε για μια κοινοβουλευτική περίοδο για να διορθώσει ή να αλλάξει αυτά που έκανε η προηγούμενη!
Συνήθως, επίσης, η αντιπολίτευση που καλείται να συμμετάσχει σε έναν διάλογο με σκοπό τη συναίνεση εγκαλείται για τη φτώχεια των θέσεών της. Δεν έχει θέσεις ή δεν τις αποκαλύπτει πριν από την κυβέρνηση! Η αντιστροφή του επιχειρήματος από την αντιπολίτευση ότι η κυβέρνηση δεν αποκαλύπτει τις θέσεις πριν, θεωρείται επίσης πολλές φορές σαν αποφυγή του διαλόγου και προσπάθεια αποτροπής της απαραίτητης συνεννόησης! Αλλωστε έχουν δείξει με την προηγούμενη κυβερνητική πρακτική ότι δεν εννοούν όσα τώρα λένε. Εχουν βεβαρημένο παρελθόν, χαρακτηρίζονται αμετανόητοι και δημαγωγοί και ξεμπερδεύουμε με αυτούς!
Λογικές και μάλλον αποδεκτές απ όλους αρχές η ανάγκη συνεννόησης αντί στείρων μονολόγων, η ανάγκη διαβούλευσης αντί απλής διαπίστωσης ποιος έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και άρα νομοθετεί απερίσπαστος, συνήθως μάλιστα επικαλούμενος την κομματική πειθαρχία.
Ολα (ή σχεδόν όλα) τα κόμματα -συνήθως- κατέχουν την απόλυτη αλήθεια και δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους! Συνήθως συναίνεση σημαίνει υποταγή της μειοψηφίας στην πλειοψηφία, αποδοχή του ρόλου της ως αντιπολίτευσης. Σημαίνει ότι πρέπει να περιμένει «τη σειρά της» μετά την ολοκλήρωση του έργου της κυβέρνησης. Μάλιστα, δε, πρέπει η κυβέρνηση -με επίκληση των δυσκολιών- να μείνει απερίσπαστη -χωρίς απεργίες ή διαμαρτυρίες- στο έργο της! Οποιος οργανώνει απεργίες τορπιλίζει την «κοινή προσπάθεια» για την έξοδο από μια κρίση που συνήθως είναι εισαγόμενη. Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε, αλλά….
Η ανάγκη συναίνεσης βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και στην αντιπαράθεση απόψεων. Χωρίς να έχει σημασία ποιος διατυπώνει πρώτος και ποιος δεύτερος τις προτάσεις του, είναι απαραίτητη η θεσμική κατοχύρωση δικλίδων. Είναι έτοιμο το κομματικό σύστημα να δεχθεί δικλίδες; Είναι έτοιμο να δεχθεί ότι κάποιοι νόμοι-πλαίσιο, όπως η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ή το ασφαλιστικό ή η αγροτική μεταρρύθμιση ή ο εκλογικός νόμος, ή… θα πρέπει να εγκριθούν από αυξημένη πλειοψηφία τριών πέμπτων της Βουλής και ότι αν δεν εγκριθούν με αυτήν την πλειοψηφία θα τεθούν προς έγκριση σε δημοψήφισμα έπειτα από ουσιαστική διαβούλευση; Ωστε να κατασκευαστεί τελικά συναίνεση; Η συναίνεση -σαν την ελευθερία- απαιτεί αρετή και τόλμη. Οχι άγραφα χαρτιά.
Εφημετίδα ΕΘΝΟΣ
Ημ/νία Δημοσίευσης: 18 Φεβρουαρίου 2009
«Η ανάρτηση των άρθρων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν σημαίνει και απόλυτη ταύτιση με το περιεχόμενο των ιδεών του αρθρογράφου. Τα άρθρα αξιολογούνται ως ενδιαφέροντα για προβληματισμό.»