Η ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα δεν είναι μια ακόμη σελίδα στη ματωμένη ιστορία της Μέσης Ανατολής. Είναι μια ανοιχτή πληγή στον παγκόσμιο ανθρωπισμό, που αποκαλύπτει την αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να αντιδράσει αποτελεσματικά. Οι ακραίες επιλογές της κυβέρνησης Νετανιάχου –και όχι του ισραηλινού λαού– έχουν οδηγήσει σε μαζικό θάνατο αμάχων, ξεριζωμό πληθυσμών και καταστροφή υποδομών, σπέρνοντας μίσος και απόγνωση που θα στοιχειώνουν την περιοχή για γενιές.
Η Ελλάδα, έστω και καθυστερημένα, συντάχθηκε με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες στην κοινή έκκληση προς τον Νετανιάχου να τερματίσει τις επιθέσεις και να επιτρέψει την ανεμπόδιστη ανθρωπιστική βοήθεια. Ήταν μια κίνηση αναγκαία, αν και θα έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα, ώστε η φωνή της χώρας μας να ακουστεί από την πρώτη στιγμή ως μέρος μιας ισχυρής ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας.
Η στρατηγική σχέση Ελλάδας–Ισραήλ είναι πολύτιμη και στηρίζεται σε κοινά γεωπολιτικά και ενεργειακά συμφέροντα. Όμως, η στρατηγική εταιρική σχέση δεν είναι λευκή επιταγή. Δεν συνεπάγεται ανοχή σε πολιτικές που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και οδηγούν σε συλλογική τιμωρία ενός λαού. Το δικαίωμα του Ισραήλ στην ασφάλεια και την ύπαρξη είναι αδιαπραγμάτευτο, όπως και η ανάγκη καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ειδικά μετά τα φρικτά εγκλήματα της Χαμάς το 2023. Όμως, η εξόντωση της Γάζας δεν είναι αυτοάμυνα – είναι πράξη που υπονομεύει κάθε προοπτική ειρήνης.
Η Ελλάδα οφείλει να αξιοποιήσει τους ιστορικούς της δεσμούς με τον αραβικό κόσμο και τη μακρά φιλία με τον παλαιστινιακό λαό, ώστε να λειτουργήσει ως γέφυρα πολιτισμών και αξιόπιστος μεσολαβητής. Η στήριξη των Παλαιστινίων δεν είναι αντι-ισραηλινή στάση· είναι προσήλωση στο διεθνές δίκαιο, στη λύση των δύο κρατών και στην υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής.
Η Ευρώπη, διχασμένη και κατακερματισμένη, αδυνατεί να μιλήσει με μία φωνή. Η απουσία συλλογικής βούλησης την καθιστά θεατή σε μια τραγωδία που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια της. Δεν αρκούν οι γενικόλογες ανακοινώσεις· χρειάζονται ουσιαστικές πολιτικές κινήσεις. Η επανεξέταση της Συμφωνίας Σύνδεσης Ε.Ε.–Ισραήλ, όχι ως τιμωρία αλλά ως μήνυμα ότι οι σχέσεις βασίζονται σε αρχές, θα ήταν μια τέτοια κίνηση.
Η Ελλάδα δεν πρέπει να σιωπήσει. Ούτε να κρυφτεί πίσω από διπλωματικές ισορροπίες που οδηγούν στη συνενοχή. Να παραμείνει φίλη του Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, αλλά πάνω απ’ όλα να είναι φίλη της ειρήνης και του δικαίου. Γιατί η διπλωματία χωρίς αρχές γίνεται κυνισμός – και η σιωπή, μπροστά σε ένα τέτοιο έγκλημα, μετατρέπεται σε συνενοχή.