Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, μετά την ομιλία του στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, ανέπτυξε τις προτάσεις του νέου πακέτου για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Μεταξύ άλλων ο κ. Αβραμόπουλος ανέφερε τα εξής:
«Η αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης είναι μια δοκιμασία (crash-test) για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μια δοκιμασία για την αξιοπιστία της. Είναι προτεραιότητά μας, όπως εξάλλου επιβεβαίωσε σήμερα και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker.
Οι τελευταίοι μήνες έδειξαν ότι η προσφυγική κρίση δεν είναι προσωρινή. Είναι μια ανθρωπιστική κρίση χωρίς άμεσο τέλος. Καθώς η κρίση αυτή γύρω από την Ευρώπη μεγαλώνει, οι απαντήσεις μας πρέπει να γίνουν πιο τολμηρές, πιο ολοκληρωμένες και πιο φιλόδοξες. Έτσι, οι προτάσεις μας είναι μια σειρά από συγκεκριμένα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν ώστε να αντιμετωπίσουμε όλες τις μεταναστευτικές προκλήσεις.
Τα γεγονότα αυτού του καλοκαιριού έδειξαν ότι δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις αυτές μόνο από αυτό τις χώρες πρώτης γραμμής καθώς οι γραμμές αυτά συνεχώς μετατοπίζονται. Επομένως, αυτή είναι η στιγμή που χρειαζόμαστε οπωσδήποτε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.
Γι' αυτό και ένα από τα πρώτα μέτρα του σημερινού πακέτου είναι να μετεγκατασταθoύν από την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ουγγαρία σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ 120.000 άνθρωποι που εγκαταλείπουν τις χώρες τους από τον πόλεμο, τις διώξεις, τα βασανιστήρια, την καταπίεση και το χάος, χρησιμοποιώντας μια δίκαιη και αντικειμενική κατανομή (distribution key).
Η νέα αυτή πρόταση έρχεται να προστεθεί στην προηγούμενη όπου είχαμε καταθέσει πριν από το καλοκαίρι ώστε να μεταφερθούν 40.000 άτομα από την Ιταλία και την Ελλάδα. Από τότε όμως, η κατάσταση έχει αλλάξει. Η σημερινή κρίση μάς έδειξε ότι η Ευρώπη δεν είναι προετοιμασμένη για ξαφνικές και αυξημένες εισροές προσφύγων.
Χρειαζόμαστε διαρθρωτικές λύσεις για την αντιμετώπιση τέτοιων γεγονότων. Γι' αυτό προτείνουμε τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης. Ο μηχανισμός αυτός θα μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν ένα ή περισσότερα κράτη-μέλη αντιμετωπίζουν δυσανάλογες εισροές ατόμων από τρίτες χώρες που θα ασκούν σημαντικές πιέσεις στο σύστημα ασύλου τους. Αυτό θα ενισχύσει την ικανότητα της ΕΕ ώστε να παρεμβαίνει γρηγορότερα.
Παράλληλα ενισχύουμε την υποστήριξής μας και εγγυόμαστε καταφύγιο για εκείνους που έχουν άμεση ανάγκη προστασίας. Όσοι όμως δεν έχουν το δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ θα επιστρέφουν στις χώρες τους.
Με την τρίτη πρόταση που καταθέτουμε σήμερα: δημιουργούμε έναν ευρωπαϊκό κατάλογο ασφαλών χωρών που θα συμπεριλαμβάνει, τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας.
Πέρυσι, οι υπήκοοι των χωρών αυτών υπέβαλαν περισσότερες από 100.000 αιτήσεις ασύλου στις χώρες της ΕΕ - σχεδόν το 20% του συνόλου των αιτήσεων υποβλήθηκαν και μόνο ελάχιστες έγιναν δεκτές. Είναι ένα βαρύ φορτίο για τα εθνικά συστήματα ασύλου της ΕΕ.
Ο κατάλογος αυτός θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να διαθέσουν περισσότερους πόρους για την προστασία όσων έχουν ανάγκη και να επιστρέφουν άμεσα όσοι δεν δικαιούνται άσυλο.
Στην πραγματικότητα, επί του παρόντος, μόνο το 40% των παράτυπων μεταναστών έχει επαναπατριστεί. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό δεν είναι αποδεκτό και δεν είναι βιώσιμο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Επιστροφής στοχεύει στην δημιουργία μιας πιο σύγχρονης ευρωπαϊκής πολιτικής επαναπατρισμού.
Εν τω μεταξύ, συνεχίζουμε στην εφαρμογή των υπόλοιπων πρωτοβουλιών, που ανακοινώθηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση.
Θα επικεντρωθούμε στα εξής:
- Ένταξη και πρόσβαση των αιτούντων άσυλο στην αγορά εργασίας. Είναι σημαντικό για τη συνοχή της κοινωνίας μας,
- Διαχείριση των συνόρων μας και ιδίως της συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, για τη ενίσχυση της ασφάλειας των εξωτερικών μας συνόρων,
- Δημιουργία νόμιμων οδών προς την Ευρώπη για την επανεγκατάσταση προσφύγων και την προσελκύσει ειδικευμένων μεταναστών.
Κυρίες και κύριοι,
Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Επίτροπος Μετανάστευσης, ξεκινήσαμε το σχεδιασμό, την υιοθέτηση και την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση.
Από τότε οι εξελίξεις τρέχουν και τα δεδομένα αλλάζουν. Οι μεταναστευτικές ροές έχουν αυξηθεί και οι αντιλήψεις πολλών έχουν επίσης αλλάξει.
Επιτρέψτε μου να μοιραστώ μερικές σκέψεις από την πρόσφατη επίσκεψή μου στη Γαλλία, την Ελλάδα και την Αυστρία.
Προτρέπω κάθε πολιτικό, κυβερνητικό αξιωματούχο και πολίτη που δεν πιστεύει ότι η κατάσταση δεν θα πρέπει να αφορά τη χώρα τους, να επισκεφτούν τις εγκαταστάσεις υποδοχής των αιτούντων άσυλο σ' αυτές ή και άλλες χώρες. Πολύ σύντομα θα επισκεφτώ τη Γερμανία και την Ουγγαρία.
Γνώρισα παιδιά, γυναίκες, νέους και ηλικιωμένους από δεκάδες χώρες. Ο ξεριζωμός και τα οδυνηρά ταξίδια έχουν καταβάλει το σώμα τους και τη ψυχή τους. Τα μάτια τους διηγούνται φρικτές και ανείπωτες ιστορίες που δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Αλλά την ίδια στιγμή, διακρίνονται στα μάτια τους, οι αχτίδες της ελπίδας. Έχουν ελπίδα, διότι τώρα βρίσκονται στην Ευρώπη. Είναι ασφαλής, έχουν προστασία και τυγχάνουν σεβασμό.
Η προσφυγική κρίση δεν είναι κάπου μακριά. Χτυπά την πόρτα ενός κράτους μέλους της ΕΕ μετά το άλλο. Η Ευρώπη δεσμεύεται ότι δεν θα γυρίσει την πλάτη της στα κράτη μέλη που χρειάζονται υποστήριξη ή στους ανθρώπους που χρειάζονται προστασία.»
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για την Ελλάδα ο κ. Αβραμόπουλος υπογράμμισε τα εξής:
«Όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για κάθε χώρα που υφίσταται αυτή τη στιγμή πίεση, η Ευρώπη είναι κοντά της.
Όπως γνωρίζετε, εδώ και οκτώ μήνες ήμασταν σε επαφή με τις Ελληνικές αρχές και τους δείξαμε τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Είναι αλήθεια ότι πήρε αρκετό χρόνο, αλλά η επίσκεψη που πραγματοποιήσαμε με τον Α' Αντιπρόεδρο της Επιτροπής κ. Timmernans, έφερε αποτελέσματα. Με πολύ γρήγορους ρυθμούς, η Ελληνικές αρχές άρχισαν πλέον να ανταποκρίνονται.
Πρώτα απ' όλα, όρισαν την Διαχειριστική Αρχή. Ξέρετε πολύ καλά, ότι όταν διατίθενται χρήματα από την ΕΕ, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η λειτουργία Διαχειριστικής Αρχής.
Με αυτά τα δεδομένα λοιπόν προχωράμε μπροστά. Είναι θέμα ωρών, δεν θέλω να πω ημερών, για να απελευθερωθούν τα κονδύλια που προβλέπονται. Τα κονδύλια αυτά ανέρχονται σε ύψος 450 περίπου εκατ. ευρώ, εκ των οποίων η πρώτη δόση των 33 εκατ. ευρώ θα διατεθεί τις επόμενες ημέρες.
Από την άλλη πλευρά, οι Ελληνικές αρχές οφείλουν το συντομότερο δυνατόν να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες για την κατάθεση του Σχεδίου Δράσης και του Οδικού Χάρτη που απαιτείται.
Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι υπό πίεση. Είναι μια από τις χώρες που, όπως και οι άλλες, αιφνιδιάστηκαν από αυτή την απρόσμενη και ξαφνική προσέλευση δεκάδων χιλιάδων απελπισμένων ανθρώπων. Η Ελληνική κοινωνία απέδειξε τον ανθρωπισμό της. Είναι αλήθεια ότι το σύστημα ξεπεράστηκε και δεν μπορούσε να αντέξει αυτή την πίεση. Όμως, με την δική μας βοήθεια, όλα αυτά παίρνουν το δρόμο τους.
Η ΕΕ διαθέτει τα απαραίτητα κονδύλια, την τεχνογνωσία και τους ανθρώπους για την εγκατάσταση του 'hotspot' στον Πειραιά. Στελέχη του EASO, της Frontex, της Europol και της Eurojust, μαζί με τις Ελληνικές αρχές, θα πραγματοποιούν επί τόπου την αξιολόγηση εκείνων που υποβάλουν αίτημα για άσυλο έτσι ώστε να διαχωρίζονται οι πρόσφυγες από τους παράτυπους μετανάστες. Οι μεν πρόσφυγες θα τυγχάνουν της απαραίτητης προστασίας, αλλά οι παράτυποι μετανάστες πρέπει να επιστρέφουν στις χώρες τους.»