Χαιρετισμός Δημήτρη Αβραμόπουλου στην εκδήλωση του Ομίλου Αποστολόπουλου για την διπλωματία Υγείας, 29/1/2025

Αγαπητοί προσκεκλημένοι,

Είναι μεγάλη χαρά για μένα να βρίσκομαι εδώ σήμερα, αν και, αγαπητέ μου Βασίλη, εξακολουθούμε να είμαστε σε κάποια σύγχυση σχετικά με το πώς θα μπορούσαμε να συνδυάσουμε τη διπλωματία με την υγεία. 

Όπως γνωρίζετε, είμαι υποστηρικτής των εναλλακτικών μορφών διπλωματίας, όχι μόνο λόγω της προέλευσής μου από το Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και επειδή στην πράξη, μέσα από τις εμπειρίες μου, έχω διαπιστώσει ότι ο καλύτερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη συνεργασία μεταξύ των λαών είναι η δημιουργία γεφυρών από τη βάση της κοινωνίας. 

Όταν υπηρετούσα ως Δήμαρχος Αθηνών, εισήγαγα την αρχή της "Διπλωματίας των Πόλεων", η οποία έγινε αργότερα πρόγραμμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Αυτή η πρωτοβουλία βασίστηκε σε δύο βασικούς πυλώνες: την καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των λαών και την υπέρβαση της κρατικής αρτηριοσκλήρωσης. Οι χώρες συχνά έχουν άκαμπτες θέσεις, οι οποίες δύσκολα αλλάζουν από την πολιτική ηγεσία. Η κοινωνία, όμως, μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους συνάντησης και συνεργασίας. 

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η "Διπλωματία των Σεισμών", η οποία συνέβαλε στην ειρήνη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για 15 ολόκληρα χρόνια. 

Γιατί αναφέρω όλα αυτά; Γιατί η "διπλωματία της υγείας", όπως την πρωτοσύστησε στην Ελλάδα ο Γιώργος Αποστολόπουλος, αποτελεί μια σημαντική εναλλακτική μορφή διπλωματίας. Θυμάμαι μια επίσκεψή μου στη Μόσχα το 1997, όπου επισκέφτηκα το νοσοκομείο που είχε ιδρύσει ο κ. Αποστολόπουλος. Εκεί συνάντησα την ελίτ της εποχής, κάτι που αποτέλεσε έναν έμμεσο τρόπο για να είναι η Ελλάδα παρούσα διεθνώς. 

Υπάρχουν και άλλες μορφές εναλλακτικής διπλωματίας, όπως η επιχειρηματική διπλωματία. Κάποια στιγμή θα γίνει αντιληπτό ότι η οικονομική διπλωματία δεν περιορίζεται στο να φέρνεις επενδύσεις, αλλά στο να ανοίγεις δρόμους για την ελληνική επιχειρηματικότητα να διαδραματίσει σημαντικούς ρόλους εκτός συνόρων. Σε ένα ταξίδι μου στην Αφρική, διαπίστωσα ότι η πρωτοβουλία δεν προερχόταν πάντα από το κράτος, αλλά από ιδιώτες που κατάφεραν να προωθήσουν τα δικά τους προγράμματα και να επιτύχουν σημαντικά αποτελέσματα.

Ας επιστρέψουμε όμως στη διπλωματία της υγείας. Τι είναι η διπλωματία; Είναι η πρακτική της διαχείρισης διεθνών σχέσεων, μια τέχνη που έχει διαμορφωθεί από τα αρχαία χρόνια. Όπως είπε και ο Μπίσμαρκ, είναι ο πόλεμος με άλλη μορφή και με άλλα μέσα. Σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, έχουν ανοίξει νέοι δρόμοι για τη διπλωματία. 

Η διπλωματία της υγείας έφερε χιλιάδες τραυματίες από τον πόλεμο στη Λιβύη στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID, η ίδια διπλωματία έφερε κοντά χώρες για να συνεργαστούν στην αντιμετώπιση της κρίσης. Οι πανδημίες δεν γνωρίζουν σύνορα, και η διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, αναδεικνύεται η επιθυμία των λαών για ειρήνη και συνύπαρξη, που είναι η βαθύτερη έννοια της παγκοσμιοποίησης. 

Έτσι, ξεπερνάμε την κρατική αρτηριοσκλήρωση και ανοίγουμε νέους δρόμους συνεργασίας. Έχουμε τη δημόσια διπλωματία, την επίσημη και την ανεπίσημη διπλωματία, οι οποίες μας φέρνουν σήμερα σε αυτό το φιλόξενο χώρο της Αθηναϊκής Λέσχης για να ανταλλάξουμε απόψεις. Η διπλωματία είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά σε μια εποχή που νέες μορφές αντιπαράθεσης και συγκρούσεων εμφανίζονται σε όλο τον κόσμο. 

Οι λαοί δεν θέλουν πόλεμο ούτε συγκρούσεις. Αυτό που χρειάζεται είναι να το καταλάβουν εκείνοι που τους εκπροσωπούν. Θυμηθείτε τους ανθρώπους που οραματίστηκαν την ενωμένη Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οποίοι είχαν βιώσει τις φρικαλεότητες του πολέμου και είπαν "ποτέ ξανά". Έτσι δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, το μεγαλύτερο επίτευγμα στην ιστορία της ανθρωπότητας. 

Σήμερα, όμως, φαίνεται ότι η γενιά μας έχει ξεχάσει την κληρονομιά που μας άφησαν οι προηγούμενοι, και κινηθήκαμε προς τις σκοτεινές σελίδες της ιστορίας. Η εναλλακτική διπλωματία έρχεται να ανοίξει νέους δρόμους συνάντησης, συνεννόησης και καλύτερης γνωριμίας μεταξύ των λαών. 

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και συγχαίρω τον Όμιλο του κ. Αποστολόπουλου, καθώς και τον ίδιο, για αυτή την πρωτοβουλία. Ελπίζω να κατανοήσατε τη σχέση μεταξύ διπλωματίας και υγείας και τη σημασία της εναλλακτικής αυτής προσέγγισης. 

Σας ευχαριστώ πολύ.