- English
- Ελληνικά
ΜΟΣΧΑ, 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ. Αν η εκλογή του Βλαντίμιρ Πούτιν στα ανώτερα αξιώματα της χώρας δημιούργησε το όραμα για τη νέα Ρωσία, η ανάρρηση στις αρχές της εβδομάδας του Μητροπολίτη Σμολένσκ κ. Κυρίλλου στον πατριαρχικό θρόνο της Μόσχας έρχεται να συμπληρώσει την εικόνα της ισχυρής Ρωσίας. Η αναγέννηση την οποία επιθυμεί να επιφέρει ο 16ος Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ρωσίας δεν θα είναι, όμως, μια πορεία σπαρμένη με ροδοπέταλα.
Η πολυπληθέστερη Ορθόδοξη Εκκλησία του κόσμου βρίσκεται σήμερα εγκλωβισμένη στο εσωτερικό της.
Εσωστρεφής εξαιτίας ορισμένων κληρικών της, με τάσεις απόσχισης ισχυρών επαρχιών της και τους πιστούς της να παρακολουθούν από μεγάλη απόσταση όσα συντελούνται, παρά τα προβλήματα θα διεκδικήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εσωτερική σκηνή της χώρας αλλά και σε διεθνές διορθόδοξο, διαχριστιανικό και διαθρησκειακό επίπεδο, επιχειρώντας προσαρμογή του status quo. «Διπλωμάτης καριέρας» ο νέος Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κύριλλος, ήταν για δύο δεκαετίες επικεφαλής του τμήματος Εκκλησιαστικών Υποθέσεων της Εκκλησίας της Ρωσίας. Ως «υπουργός Εξωτερικών» ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο. Σκληρός και ικανός διαπραγματευτής, πολλές φορές έφθασε στο σημείο να απειλήσει ακόμη και με διακοπή κάποιες συνομιλίες ή συνεδριάσεις για να επιβάλει τις απόψεις του. Ξέρει τη δύναμη του Πατριαρχείου Ρωσίας στο εσωτερικό των ορθοδόξων και απαιτεί τον σεβασμό και σε πολλές περιπτώσεις και την κυριαρχία των θέσεων και των απόψεών του.
• Ενώπιον σύνθετων προβλημάτων
Πολλά από τα στελέχη της επιτροπής της οποίας ηγήθηκε εστάλησαν στο εξωτερικό για να σπουδάσουν, να μάθουν ξένες γλώσσες και να υπηρετήσουν το Πατριαρχείο Μόσχας σε ξένα προς αυτό περιβάλλοντα. Αυτά τα στελέχη αναμένεται να αποτελέσουν τους πρώτους και βασικούς συνεργάτες του. Ολοι οι ορθόδοξοι Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι και Μητροπολίτες διερωτώνται αυτή τη στιγμή ποιος θα είναι ο διάδοχός του στην Επιτροπή Εκκλησιαστικών Υποθέσεων, ο οποίος θα υλοποιεί την «εξωτερική πολιτική» που θα χαράσσει ο ίδιος ο κ. Κύριλλος. Οι επόμενοι μήνες, αλλά και τα χρόνια που έρχονται, φαίνεται ότι θα είναι δύσκολα στο εσωτερικό των ορθοδόξων, αφού εκτιμάται ότι ο νέος Πατριάρχης θα θελήσει να επιλύσει άπαξ και διά παντός τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στις σχέσεις του με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ζητήματα όπως η παραχώρηση αυτονομίας στην Εκκλησία της Εσθονίας αναμένεται, αν και με δυσκολία, να περάσουν τώρα στο παρελθόν. Φαίνεται ότι επρόκειτο για πρόβλημα που κυρίως απασχολούσε (ακόμη και για λόγους τιμής) τον εσθονικής καταγωγής μακαριστό Πατριάρχη Αλέξιο Β Δ . Αντιθέτως, στο προσκήνιο αναμένεται να παρουσιαστούν πιο επίπονα προβλήματα, όπως είναι η παραχώρηση αυτονομιών και αυτοκεφαλιών από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τα οποία υπογραμμίζουν τον ρόλο του ως πρώτο μεταξύ ίσων. Ακόμη αναμένεται να τεθεί προς συζήτηση η διασπορά, δηλαδή η κυριαρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου βάσει της Δ Δ Οικουμενικής Συνόδου στις περιοχές της πάλαι ποτέ «βαρβαρικής»· τις σημερινές χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης, της Ασίας, της Αμερικής και την Ωκεανία. Πρόκειται για εξαιρετικά δύσκολα προβλήματα τα οποία θα τεθούν επί τάπητος, κατ΄ αρχάς ύστερα από έξι μήνες, οπότε και θα αρχίσει η τελική φάση προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, δηλαδή της Συνόδου όλων των Ορθοδόξων. Το 1999 οι προσυνοδικές συναντήσεις είχαν διακοπεί επειδή αναμενόταν να συζητηθούν αυτά ακριβώς τα ζητήματα.
• Οι υποψήφιοι για την εξωτερική πολιτική
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, τρεις είναι οι κυρίως υποψήφιοι:
- Ο Πρωθιερέας Σέβολοντ Τσάπλιν. Αγαμος κληρικός, χαρακτηρίζεται το «δεξί χέρι» του κ. Κυρίλλου. Ο δεύτερος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εκκλησιαστικών Υποθέσεων ειδικεύεται στις σχέσεις της Εκκλησίας με το κράτος, τη Βουλή, το Κρεμλίνο και τη ρωσική κοινωνία. Γνώστης των διεθνών προβλημάτων και του πολυδαίδαλου νομικού ρωσικού συστήματος, ο πατήρ Σέβολοντ θεωρείται ότι θα αποτελεί τον γνήσιο εκφραστή των θέσεων του Πατριάρχη.
- Ο Επίσκοπος Εγκόριγεβσκ κ. Μάρκος . Πρόκειται για τον πρώτο αντιπρόεδρο της Επιτροπής Εκκλησιαστικών Υποθέσεων, θέση από την οποία συνεργάστηκε στενά με τον κ. Κύριλλο τα τελευταία οκτώ χρόνια. Από πολλούς χαρακτηρίζεται ήπιων τόνων και συναινετικός κληρικός, αλλά και «προβλέψιμος διπλωμάτης». Υπηρέτησε ως επικεφαλής της Ιεραποστολής του Πατριαρχείου Μόσχας και δείχνει να διαθέτει συνολική γνώση των ζητημάτων. * Ο Επίσκοπος Βιέννης και Εξαρχος Ουγγαρίας του Πατριαρχείου Ρωσίας κ. Ιλαρίων Αλφέγεφ. Πρόκειται για ένα από τα νεαρότερα σε ηλικία στελέχη της διοικητικής μηχανής του Πατριαρχείου. Πολύγλωσσος και μορφωμένος κληρικός με ιδιαίτερες ενασχολήσεις, όπως η κλασική μουσική. Το άκουσμα και μόνο του ονόματός του προκαλεί «σοκ και δέος» σε όλους όσοι ασχολούνται με τα προβλήματα που κατά καιρούς παρουσιάζονται μεταξύ των Ορθοδόξων. Χαμηλών τόνων κληρικός, μοιάζει με εκείνο το καλό παιδί που κανείς δεν περιμένει ότι μπορεί να σηκώσει το ανάστημά του. Και όμως, ο κ. Ιλαρίων για πολλούς αποτελεί «τον σιδηρούν βραχίονα» των διεκδικήσεων του Πατριαρχείου Μόσχας. Σκληρός διαπραγματευτής, με μια συνέντευξή του στις αρχές της εβδομάδας έθεσε το δόγμα που φαίνεται ότι θα κυριαρχήσει στη νέα εποχή του Πατριαρχείου Ρωσίας. « Το 2009 » είπε ο κ. Ιλαρίων, «είναι η χρονιά που θα παιχτεί η πρωτοκαθεδρία του Πατριαρχείου». Δήλωση που θορύβησε πολλούς εντός και εκτός των τειχών του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Σχεδόν όλοι οι Προκαθήμενοι αναμένουν τις αποφάσεις του κ. Κυρίλλου και όλοι εκτιμούν ότι καθοριστικός σε κάθε περίπτωση θα είναι ο ρόλος του πατρός Σέβολοντ και του Επισκόπου κ. Ιλαρίωνος, οι οποίοι θα πρέπει να βρίσκονται και σε συνεργασία με τον ισχυρό έγγαμο κληρικό κ. Νικόλαο Μπαλασόφ. Οι τρεις τους γνωρίζονται καλά και έχουν συνεργαστεί στενά επί χρόνια. Αλλωστε είναι τα πνευματικά παιδιά του Μητροπολίτη Πιτιρίμ , μεγάλης φυσιογνωμίας του Πατριαρχείου Ρωσίας, ο οποίος ήταν επικεφαλής της Επιτροπής Εκδόσεων και Επικοινωνίας στα δύσκολα χρόνια του σοβιετικού καθεστώτος.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΒΗΜΑ (http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=2&artId=253194)
Ημ/νία Δημοσίευσης: Κυριακή, 1 Φεβρουαρίου 2009
"Η ανάρτηση των άρθρων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεν σημαίνει και απόλυτη ταύτιση με το περιεχόμενο των ιδεών του αρθρογράφου. Τα άρθρα αξιολογούνται ως ενδιαφέροντα για προβληματισμό"