Video: https://youtu.be/Z6qoOQ5D3kg
Κύριες και Κύριοι,
Θα ήθελα ξεκινώντας να συγχαρώ τους διοργανωτές του συμποσίου αυτού που έχει πλέον εξελιχθεί σε ένα σημαντικό θεσμό και προσωπικά τον Καθηγητή κ. Περράκη.
Η θεματολογία του συμποσίου αυτού, στο οποίο θα ήθελα να συμμετάσχω, αλλά η παρουσία μου στην Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών μου στέρησε αυτή την χαρά και την δυνατότητα, είναι επίκαιρη και σημαντική γιατί μετέρχεται σε σημαντικά ζητήματα και προβλήματα με τα οποία είναι αντιμέτωπη τόσο η Ευρώπη όσο και η ευρύτερη περιοχή μας.
Μια περιοχή που επηρεάζεται άμεσα από το γεωπολιτικό τόξο αστάθειας που εκτείνεται από την Τυνήσια μέχρι την Ουκρανία.
Το συμπόσιο αυτό διοργανώνεται στην Ρόδο και το Καστελόριζο αναδεικνύοντας τη γεωστρατηγική τους σημασία τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την Ελλάδα, σε σχέση πάντα με το μείζονος σημασίας μεταναστευτικό ζήτημα αλλά και με την ασφάλεια.
Σε αυτό το ασταθές διεθνές περιβάλλον, πολλοί αρχικά πίστευαν ότι θα ήταν η οικονομική κρίση που θα εξέθετε σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Δεν χρειάστηκε παρα λίγος καιρός για να γίνει αντιληπτό ότι είναι το μεταναστευτικό και η απειλή για την ασφάλεια που θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και των μεγάλων επιτευγμάτων στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης που συντελέστηκαν τα τελευταία 60 χρόνια.
Και αυτό γιατί για την αντιμετώπιση κυρίως του μεταναστευτικού ζητήματος δοκιμάζονται οι δυο θεμελιώδεις αρχές πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε η ενωμένη Ευρώπη: Οι αρχές της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας.
Η αμφισβήτησή τους από κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν οδηγήσει την Ευρώπη σήμερα σε μια βαθιά κρίση της οποίας οι προεκτάσεις άμεσα επηρεάζουν την πολιτική της συνοχή και ενότητα.
Η Ευρώπη πλέον είναι αντιμέτωπη με τον ανερχόμενο εθνικισμό και λαϊκισμό, οι δυνάμεις των οποίων αφενός μεν αμφισβητούν την ενωμένη Ευρώπη, αλλά ακόμη περισσότερο, την υπονομεύουν.
Με άλλα λόγια επιθυμούν να επιστρέψουν την Ευρώπη στο πρόσφατο, αλλά νωπό στις μνήμες των μεταπολεμικών γενεών σκοτεινό της παρελθόν.
Οι δημοκρατικές, ευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις έχουν υποχρέωση να ορθώσουν ένα ανάχωμα στην επέκταση αυτής της απειλής αλλά και συγχρόνως να απαντήσουν με δυναμικές πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση της πολιτικής ολοκλήρωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος και την αναθεώρηση της κοινωνικής πολιτικής της στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των όρων κοινωνικής συνοχής αλλά και της εμπέδωσης αισθήματος ασφάλειας στους ευρωπαίους πολίτες.
Καμία από τις κατακτήσεις της ενωμένης Ευρώπης και κανένα από τα επιτεύγματα των τελευταίων εξήντα χρόνων δεν πρέπει να θεωρείτε δεδομένο.
Η δημοκρατία, η ειρήνη, η ασφάλεια, η σταθερότητα και η ευημερία απαιτούν διαρκή εγρήγορση, προσαρμογή στα νέα δεδομένα, ιστορική ενόραση και κυρίως ανοιχτή γραμμή και διαδραστική σχέση με την ευρύτερη κοινωνία των ευρωπαίων πολιτών.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια αυτό επιχειρούμε στους τομείς που έχω την ευθύνη εξ ονόματος της Ευρώπης για την αντιμετώπιση και αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού και του προσφυγικού αλλά και σε ό,τι αφορά στην αποτελεσματικότερη συνεργασία και την καλλιέργεια σχέσεων εμπιστοσύνης ανάμεσα σε όλα τα κράτη μέλη για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τον αποτελεσματικότερο έλεγχο και την διαχείριση των κοινών ευρωπαϊκών συνόρων μας.
Μια πραγματικά πολύ δύσκολη και ευαίσθητη αποστολή που ξεκινάει το 2015, τότε που η Ευρώπη αλλά και τα περισσότερα κράτη μέλη βρέθηκαν απροετοίμαστα και αιφνιδιάστηκαν μπροστά στο μεγάλης κλίμακας προσφυγικό φαινόμενο, αλλά και τις πολλαπλές τρομοκρατικές ενέργειες σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Και από τότε, έγιναν πολλά. Όπως και απομένουν πολλά για το μέλλον.
Σίγουρα δεν είμαστε στην ίδια κατάσταση. Η Ευρώπη είναι καλύτερα προετοιμασμένη.
Υιοθετήσαμε και εφαρμόζουμε την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Μετανάστευση αλλά και την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για την Ασφάλεια.
Ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, αναβαθμίστηκε η EUROPOL και στηρίχθηκαν έμπρακτα τα κράτη μέλη πρώτης υποδοχής όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία επιχειρησιακά, πολιτικά και οικονομικά.
Έχουμε καταθέσει πρόταση για την Αναθεώρηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου για την δημιουργία ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου που θα δώσει μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία, αφού το Δουβλίνο όπως το γνωρίσαμε έχει κλείσει τον κύκλο του, για την δημιουργία ενός δίκαιου και αποτελεσματικού μόνιμου μηχανισμού, αλλά και έτοιμου να αντιμετωπίσει μελλοντικές προκλήσεις.
Και βέβαια στις προτεραιότητές μας η προστασία και διαφύλαξη της ζώνης Σένγκεν, ίσως του σημαντικότερου επιτεύγματος της Ευρώπης που όμως είναι και το πρώτο που άμεσα επηρεάζεται τόσο από το μεταναστευτικό όσο και από τις προκλήσεις για την ασφάλειά μας.
Είναι αδιανόητο να επιστρέψουμε στην εποχή μια Ευρώπης κλειστών συνόρων.
Τέθηκαν, επίσης, τα θεμέλια για την δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης Ασφάλειας και προωθήθηκε η συνεργασία με τρίτες χώρες όπως η Τουρκία, η συνεργασία με την οποία χάρης στην κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας οδήγησε στην εντυπωσιακή μείωση των ροών, και η οποία Δήλωση τηρείτε και εφαρμόζεται, αλλά και με χώρες της Βορείου και της Υποσαχάριας περιοχής όπως για θέματα ασφαλείας, τη στενή συνεργασία με ισχυρούς παγκόσμιους παράγοντες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για την από κοινού αντιμετώπιση της κοινής για όλους μας απειλής της τρομοκρατίας.
Παράλληλα, με πρωτοβουλία μας ενεργοποιήσαμε τον ΟΗΕ ζητώντας την σύγκλιση έκτακτης Γενικής Συνέλευσής του ΟΗΕ για το μεταναστευτικό, αλλά και την παγκόσμια συνεργασία για θέματα ασφαλείας τα οποία ήταν και το αντικείμενο των παρεμβάσεων και συναντήσεών μου στην νέα Υόρκη αυτές τις ημέρες.
Κυρίες και κύριοι,
Είμαι βέβαιος ότι το φετινό συμπόσιό σας θα εμβαθύνει στις αναλύσεις, τους προβληματισμούς, αλλά και στις ευθύνες που απορρέουν από τα ζητήματα αυτά, και που θέτουν όλους μπροστά στη μεγάλη ευθύνη να διαφυλαχθεί, να προστατευθεί και να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η συνοχή και η ενότητα της Ευρώπης και να εμπεδωθεί αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης των ευρωπαίων πολιτών που τα τελευταία χρόνια έχει κλονιστεί.
Η συμμετοχή εκπροσώπων από όλα τα επίπεδα εκπροσώπησης της κοινωνίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας, και έχοντας μπροστά μας την μεγάλη εικόνα των εξελίξεων είμαι βέβαιος, και το εύχομαι, ότι θα οδηγήσει σε σημαντικά συμπεράσματα τα οποία όλοι και εγώ προσωπικά περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον διότι να είστε βεβαίες και βέβαιοι ότι θα συμβάλουν ουσιαστικά στην διαμόρφωση των πολιτικών που η Ευρώπη και οι πολίτες μας αυτούς τους καιρούς χρειάζονται και δικαίως επιζητούν.
Τέλος, θα ήθελα να σας παρακαλέσω να μεταφέρετε το θερμό μου χαιρετισμό μέσω των εκπροσώπων τους, στο αγαπημένο μου Καστελόριζο και γενικότερα τα Δωδεκάνησα.
Όπως όλοι οι Έλληνες έτσι και εγώ έχουμε βαθιά στο νου και στην καρδιά μας.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.
