Τόσο η Τουρκία όσο και η Ευρώπη βρίσκονται υπό μεγάλη πίεση. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις ίδιες προκλήσεις. Η συνεργασία είναι απαραίτητη.
Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία εξετάζει αυτή τη συνεργασία ως καταλύτη για την Ευρωπαϊκή της προοπτική.
Αυτό το νέο κεφάλαιο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως παραχώρηση της Ευρώπης στις θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας. Αντίθετα, πρέπει να ερμηνεύεται ως μια προσέγγιση της Τουρκίας στα Ευρωπαϊκά πρότυπα σε όλα τα θέματα:
- Δημοκρατικές αξίες
- Κανόνες δικαίου
- Ελευθερία έκφρασης
- Σεβασμό των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και
- Εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό
Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να έχει μια δημοκρατική και σταθερή Τουρκία ως γείτονα χώρα και είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να έχει την ΕΕ ως σταθερό συμπαραστάτη και συνεργάτη.
Η προσφυγική κρίση μας έφερε πιο κοντά σε ένα πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης. Μένει να αποδειχθεί ότι αυτά που συζητήσαμε θα εφαρμοστούν.
Ελέγχουμε την εφαρμογή της συμφωνίας αυτής σε κάθε βήμα της ώστε να είναι σύμφωνη με το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο.
Επι παραδείγματι, οι τουρκικές αρχές έχουν θεσπίσει νομοθεσία για να διασφαλίσουν την προστασία των Σύριων. Ήμασταν πολύ σαφείς όταν τους είπαμε πως απαιτούνται εγγυήσεις για όλους εκείνους που έχουν ανάγκη προστασίας – ανεξάρτητα αν είναι Σύριοι ή όχι.
Για την απελευθέρωση των θεωρήσεων (visa), πληρούνται 35 από τις 72 απαιτήσεις που προβλέπονται. Ωστόσο, η Επιτροπή είναι ξεκάθαρη σε αυτό: μπορούμε να κάνουμε μια πρόταση για να αρθούν οι προϋποθέσεις για την θεώρηση, εφόσον πληρούνται όλα τα προαπαιτούμε να. Η Τουρκική πλευρά το γνωρίζει αυτό, και κάνει προσπάθειες για να επιταχύνει την εκπλήρωση όλων των κριτηρίων, εάν θέλουν να άρουμε την υποχρέωση θεώρησης από τον Ιούνιο του 2016.
Η συμφωνία μόλις άρχισε να υλοποιείται με την επιστροφή πάνω από 300 άτομα, οι οποίοι δεν έχουν υποβάλει αίτηση για άσυλο, και 74 Συρίους που επανεγκαταστάθηκαν απευθείας από την Τουρκία. Αυτή είναι μόνο η αρχή.
Την επόμενη εβδομάδα, η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση για την πορεία της υλοποίησης όλων των πτυχών της συμφωνίας.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, η Επιτροπή συμμετέχει ενεργά στην επί τόπου. Κάνουμε τα πάντα για να στηρίξουμε την Ελλάδα στην επέκταση των ικανοτήτων υποδοχής, για να διασφαλίσουμε ότι οι ευάλωτες ομάδες, όπως οι γυναίκες και τα παιδιά, να τυγχάνουν κατάλληλης μεταχείρισης.
Τα Κράτη Μέλη πρέπει να συνεχίσουν τις μαζικές μετεγκαταστάσεις από την Ελλάδα. Οι περισσότεροι από τους 50.000 εγκλωβισμένους στην Ελλάδα, τουλάχιστον 70% από αυτούς είναι επιλέξιμοι για μετεγκατάσταση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για όσους έχουν εγκλωβιστεί στην Ειδομένη και τον Πειραιά, πριν από τις 20 Μαρτίου.
Η ροή μεταναστών από τη Λιβύη προς την Ιταλία, μας δείχνει ότι όσο υπάρχει αστάθεια και όσο υπάρχουν διακινητές που εκμεταλλεύονται αυτή την κατάσταση, θα συνεχιστεί η μετανάστευση. Για τον λόγο αυτό, βλέποντας την μεγάλη εικόνα, συνεχίζουμε τις προσπάθειες για επανέλθει η σταθερότητα στη Συρία και τη Λιβύη.
Αυτό σημαίνει, επίσης, ότι πρέπει προχωρήσουμε στην δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Είμαστε ευτυχείς που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσίασε σχέδιο έκθεσης και χρονοδιάγραμμα το οποίο αντανακλά τις δεσμεύσεις μας. Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο - το καλοκαίρι είναι ήδη εδώ. Αυτό σημαίνει, επίσης, ενίσχυση των νόμιμων οδών, ώστε οι άνθρωποι να μην χρειάζεται να καταφύγουν σε παράνομες διαδρομές.
Εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την επανεγκατάσταση γιατί είναι ένα ουσιαστικό μέρος της λύσης - κατά κύριο λόγο από την Τουρκία σήμερα, αλλά και από τον Λίβανο και την Ιορδανία, που φιλοξενούν πολλούς πρόσφυγες.
Όπως έχω πει στο παρελθόν, αν πραγματικά θέλουμε να κλείσουμε την παράνομη «πίσω πόρτα», πρέπει να ανοίξουμε ένα ασφαλές και νόμιμο «παράθυρο».
Η Ευρώπη-Φρούριο δεν είναι ούτε επιθυμητή ούτε εφικτή: Όσο οι άνθρωποι έχουν λόγους να διαφεύγουν, θα συνεχίσουν να προσπαθούν να έρθουν στην Ευρώπη.
Και δεν είναι μόνο η ηθική και νομική μας ευθύνη να προσφέρουμε ένα ασφαλές καταφύγιο σε όσους το έχουν ανάγκη - αλλά πρέπει, επίσης, οι πολιτικές μας να είναι ανθεκτικές στο μέλλον.
Η επανεγκατάσταση είναι ο δρόμος προς τα εμπρός για να εξασφαλιστεί η ομαλή, νόμιμη και ελεγχόμενη εισδοχή από τρίτες χώρες, για εκείνους που έχουν ανάγκη προστασίας.
Μερικοί από εσάς αναφέρατε, επίσης, το Δουβλίνο - δεν θέλουμε μια επιφανειακή μεταρρύθμιση (cosmetic reform), αλλά να βελτιώσουμε ουσιαστικά το Δουβλίνο ώστε να εξασφαλιστεί η δίκαιη κατανομή των ευθυνών και η αλληλεγγύη.
Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για την πρόκληση που αντιμετωπίζουμε. Ένα πράγμα είναι σίγουρο: Πρέπει να είμαστε όλοι μαζί και αλληλέγγυοι στην προσπάθεια αυτή.