Κυρίες και κύριοι,
Αυτό το ιδιαίτερα σημαντικό συνέδριο λαμβάνει χώρα εδώ στην Κωνσταντινούπολη υπό την σκιά των τραγικών συμβάντων στην Άγκυρα. Επιθυμώ να εκφράσω, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ευρωπαίων πολιτών, τη βαθιά μας θλίψη για την απώλεια της ζωής των αθώων θυμάτων, καθώς και τη συμπαράστασή μας προς τις οικογένειές τους και τη Τουρκία.
Η Ευρώπη στέκεται δίπλα στη Τουρκία, στον κοινό μας αγώνα εναντίον όσων έχουν κηρύξει ένα βάρβαρο πόλεμο, έναν πόλεμο μίσους εναντίον της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων αξιών. Η Τουρκία ενάντια στον πόλεμο για την τρομοκρατία δεν είναι μόνη της. Ο ελεύθερος και δημοκρατικός κόσμος στέκεται δίπλα της.
Πρέπει να ενώσουμε και να συντονίσουμε τις δυνάμεις μας, έτσι ώστε να υπερασπιστούμε τις αξίες και τους πολίτες μας. Η τρομοκρατία δεν θα κυριαρχήσει στο τέλος. Η ελευθερία της δημοκρατίας θα νικήσει.
Πάνω από 60 εκατομ. άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί διά της βίας. Αριθμός δηλαδή που αντιστοιχεί στον πληθυσμό της Γαλλίας ή του Ηνωμένου Βασιλείου. Κάποιοι από αυτούς τους ανθρώπους έχουν διαφύγει πρόσφατα από πόλεμο, ενώ κάποιοι άλλοι βιώνουν από τη στιγμή που γεννήθηκαν μία κατάσταση εκτοπισμού, με αποτέλεσμα να μην έχουν γνωρίσει άλλη ζωή από εκείνη του πρόσφυγα. Τα περιστατικά που έχουν σημειωθεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, και ιδιαιτέρα κατά τη διάρκεια αυτού του καλοκαιριού, μας δείχνουν ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία προσφυγική κρίση πρωτοφανούς κλίμακας.
Πρόκειται για μία παγκόσμια κρίση και αντιμετωπίζουμε όλοι τις ίδιες προκλήσεις: από την προσπάθεια διάσωσης ανθρωπίνων ζωών και την εξασφάλιση της προστασίας τους, μέχρι την μάχη κατά των λαθρεμπόρων, της παράτυπης μετανάστευσης και τις γενεσιουργούς αίτιες της.
Βρίσκομαι σήμερα, σε μία χώρα που φιλοξενεί πάνω από 2 εκατομ. Σύριους πρόσφυγες. Γι' αυτόν το λόγο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την τεράστια ανθρωπιστική προσπάθεια που τελείται από τις τουρκικές αρχές.
Παράλληλα, ενώ οι συγκρούσεις στην Συρία αποτελούν το πιο πιεστικό ζήτημα αυτή τη στιγμή, δεν μπορούμε να λησμονούμε τον υπόλοιπο μεγάλο προσφυγικό πληθυσμό που έχει βρει προσωρινά καταφύγιο σε άλλα έθνη όπως είναι την Ιορδανία, τον Λίβανο, την Κένυα και την Αιθιοπία – για να ονομάσουμε ελάχιστα έθνη εξ αυτών.
Πρέπει όλοι να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προσφυγικές κρίσεις, ακριβώς ως «κρίσεις», ελπίζοντας ότι θα είναι προσωρινές και βραχύβιες. Ωστόσο η πραγματικότητα μας διδάσκει ότι χρειάζεται να σκεφτόμαστε και να δρούμε με ένα αρκετά πιο ολιστικό τρόπο και σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Αυτό ακριβώς προσπαθεί να πράξει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αυτό υπήρξε η πολιτική της προτεραιότητα από την αρχή.
Τον Μάιο παρουσιάσαμε την Ευρωπαϊκή Ατζέντα Μετανάστευσης, η οποία επιδιώκει να αντιμετωπίσει τις παρούσες προκλήσεις βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, μέσα στα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και εκτός αυτών. Κάποια παραδείγματα: Βελτιώσαμε τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο. Προτείναμε να επαναγκαταθούν 20.000 άνθρωποι και να μετεγκατασταθούν 160.000 που χρήζουν διεθνούς προστασίας. Επίσης παρουσιάσαμε ένα Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου μεταναστών και ένα Σχέδιο Δράσης σχετικά με την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής θα μετεγκατασταθούν 160.000 άνθρωποι που χρήζουν διεθνούς προστασίας μέσα στο διάστημα των δύο επόμενων χρόνων. Τα κράτη-μέλη μας υποστήριξαν στις παραπάνω προτάσεις και αυτό είναι πρωτοφανές. Πρόκειται για μία απόδειξη της συνολικής ευρωπαϊκής προσπάθειας αλλά δεν έχουμε ακόμα φτάσει στον στόχο μας.
Πριν από τρεις βδομάδες η Επιτροπή πρότεινε να αυξήσει τις πηγές χρηματοδότησης σε 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2015 και 2016 προκειμένου να αντιμετωπιστεί η προσφυγική κρίση. Αυτά τα οικονομικά μέσα αύξησαν την ανθρωπιστική βοήθεια κατά 500 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία μπορούν να δοθούν στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης προκειμένου να βοηθηθούν απευθείας οι πρόσφυγες σε χώρες όπως ο Λίβανος, η Ιορδανία, η Τουρκία, το Ιράκ και η ίδια η Συρία. Τώρα περιμένουμε από τα κράτη-μέλη να συνδράμουν στις προτάσεις μας για αυξημένα ποσά χρηματοδότησης.
Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η Επιτροπή υιοθετεί μία αναφορά πάνω στην τρέχουσα κατάσταση όλων των δράσεων που έχουν προτεραιότητα και τις οποίες έχουμε προτείνει για να αντιμετωπίσουμε την προσφυγική κρίση. Οι δράσεις αυτές θα παρουσιαστούν απευθείας στα ηγετικά στελέχη των κρατών και στις κυβερνήσεις τους στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αύριο. Αυτό είναι το μήνυμα και η προτροπή μας προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής ένωσης: να ακολουθήσουν τις δεσμεύσεις τους.
Βέβαια, η αντίδραση της Ευρώπης συνιστά μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας προσέγγισης. Γι' αυτόν το λόγο είμαστε εδώ, σήμερα μαζί σας. Βρισκόμαστε εδώ, ως σύμμαχοι για να συνεργαστούμε περισσότερο και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Αυτή η συνεργασία πρέπει να είναι πολυεπίπεδη: χρειαζόμαστε περισσότερη οικονομική στήριξη, αλλά και καλά δομημένες μακροπρόθεσμες λύσεις, τόσο για τα έθνη τα οποία διαταράσσονται από (πολιτική) αστάθεια, για τις χώρες μετάβασης και προορισμού όσο και για τις ευάλωτες ομάδες ανθρώπων που αναζητούν καταφύγιο. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο καλωσορίζω την παγκόσμια έκκληση των ΗΕ για περισσότερες θέσεις επανεγκατάστασης παγκοσμίως, όπως αυτή εκφράστηκε από τους συναδέλφους μου, Antonio Guterres και Peter Sutherland.
Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσμεύθηκαν ότι θα επανεγκαταστήσουν 22.000 ανθρώπους αυτό το χρόνο και θέλουμε να ξεπεράσουμε αυτό τον αριθμό τον επόμενο χρόνο με τη βοήθεια ενός δομημένου σχεδίου επανεγκατάστασης. Παράλληλα, σημαντικοί παγκόσμιοι εταίροι όπως η Αμερική, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν επίσης προσφερθεί να επανεγκαταστήσουν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες μέσα στα επόμενα χρόνια.
H προσφυγική κρίση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποκλειστικά με τη χάραξη προσφυγικών πολιτικών. H μεταναστευτική και προσφυγική πολιτική πρέπει να αποτελέσει μέρος πολλών πολιτικών μας πεδίων όπως στο εμπόριο, στην ανάπτυξη και στην εργασία. Γι' αυτό το λόγο είμαι ευχαριστημένος που βλέπω πως η μετανάστευση και η κινητικότητα περιλαμβάνονται στη νέα Ατζέντα του 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εκατομμύρια μεταναστών παγκοσμίως προσφέρουν σημαντικά και ουσιαστικά στην οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη των χωρών υποδοχής τους αλλά και χωρών από τις οποίες προέρχονται.
Σήμερα είναι μία ακόμα σημαντική μέρα τόσο εδώ όσο και στην Ευρώπη, όπου προχωράμε μπροστά για να αντιμετωπίσουμε εκείνο που αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση των καιρών μας. Πρόκειται για μια πρόκληση που θα μας συνοδεύει για κάποιο καιρό ακόμα αλλά που θα την αντιμετωπίσουμε από κοινού. Επειδή αυτό είναι ο μόνο τρόπος που θα μας οδηγήσει μπροστά.
Σας ευχαριστώ.
Ο κ. Αβραμόπουλος συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας κ. Ahmet Davutoğlu, τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Feridun Sinirlioğlu, τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Selami Altınok και την Assistant Secretary of State των ΗΠΑ για τα ζητήματα της Μετανάστευσης κ. Anne Claire Richard. Αύριο, ο Ευρωπαίος Επίτροπος θα έχει συνάντηση στην Άγκυρα με τον Πρόεδρο της Τουρκίας κ. Recep Tayyip Erdogan.
