Σήμερα θα συζητήσουμε το σημαντικό και επίκαιρο ζήτημα της ένταξης των μεταναστών και της κοινωνικής συνοχής.
Είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι συμπεριλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη της σημερινής ολομέλειας το θέμα αυτό, για το οποίο η Επιτροπή των Περιφερειών εργάζεται εντατικά. Το ζήτημα της ένταξης αποτελεί τη μεγαλύτερη μελλοντική πρόκληση για την Ευρώπη, ωστόσο πολλοί πολιτικοί, κυρίως σε εθνικό επίπεδο, το υποτιμούν ή το αγνοούν. Όσοι έχουν εργασθεί σε τοπικό επίπεδο γνωρίζουν και κατανοούν τη σημασία του.
Ως πρώην δήμαρχος, έχω βρεθεί αντιμέτωπος με τις προκλήσεις αυτές άμεσα, στην πράξη. Είναι κάτι που όλοι γνωρίζουμε, και όχι μόνο εξαιτίας της πρόσφατης μεταναστευτικής κρίσης. Το γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες. Και τα κενά που δεν αντιμετωπίστηκαν όλα αυτά τα χρόνια τα βρίσκουμε σήμερα μπροστά μας: υψηλά ποσοστά ανεργίας και εγκατάλειψης της σχολικής εκπαίδευσης, διακρίσεις εις βάρος των μεταναστών αλλά και το φαινόμενο της ριζοσπαστικοποίησης.
Σε ό,τι αφορά τη ριζοσπαστικοποίηση δεν θα πρέπει να υπάρξει παρεξήγηση. Η πλειοψηφία όσων έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί δεν είναι μετανάστες. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν αφίχθησαν πρόσφατα εδώ. Είναι οι δικοί μας νέοι, που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει ως Ευρωπαίοι πολίτες. Πράγματι, πολλοί από αυτούς προέρχονται από οικογένειες μεταναστών.
Ωστόσο, η πρόκληση της ριζοσπαστικοποίησης δεν ήλθε από έξω. Η νεολαία μας έγινε ευάλωτη σε επικίνδυνες ιδεολογίες και στη ριζοσπαστικοποίηση σε ευρωπαϊκό έδαφος. Με άλλα λόγια είναι δική μας κοινή ευθύνη, είτε πρόκειται για όσους βρίσκονται εδώ μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν γεννηθεί εδώ, ή για όσους μόλις έφθασαν.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ένταξη πολύ σοβαρά. Δεν πρόκειται απλά για ένα ζήτημα παροχής βοήθειας ή γρήγορων λύσεων, εύρεσης μιας οιασδήποτε θέσης εργασίας ή παρακολούθησης κάποιου μαθήματος για την απόκτηση ενός διπλώματος. Πρόκειται για ένα ζήτημα ίσων ευκαιριών, πλήρους συμμετοχής και πραγματικής ένταξης, που δεν έχει μόνο επείγοντα χαρακτήρα, αλλά συνιστά κοινωνική, και, κυρίως, οικονομική αναγκαιότητα.
Οι τοπικές αρχές το γνωρίζουν καλύτερα απ' όλους. Πολλοί από εσάς αντιμετωπίζετε αυτήν την τεράστια πρόκληση και ευθύνη σε καθημερινή βάση. Πολλές πόλεις έχουν θέσει σε εφαρμογή μηχανισμούς για την αποτελεσματική ένταξη παιδιών-μεταναστών σε σχολεία, καθώς και προγράμματα ένταξης μεταναστών στην αγορά εργασίας, σε συνεργασία, ιδιαίτερα, με τοπικούς εργοδότες. Επίσης, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές συμβάλλουν με πολύ θετικό τρόπο στην κοινωνική ένταξη των μεταναστών και στην ενεργό συμμετοχή τους στις κοινωνίες υποδοχής. Ωστόσο, σε αυτήν την προσπάθεια, δεν μπορείτε και δεν πρέπει να είστε μόνοι.
Για τον λόγο αυτό, στηρίζουμε ενεργά τις τοπικές και περιφερειακές αρχές στις προσπάθειές τους στον τομέα της ένταξης, μέσω της παροχής χρηματοδότησης σε όλους τους τομείς πολιτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Γνωρίζουμε ότι η πρόσβαση σε ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης αποτελεί πρόκληση για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, ειδικότερα τις πιο μικρές. Στο πλαίσιο του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, έχουμε ως στόχο τη βελτίωση των όρων πρόσβασης σε χρηματοδότηση που προορίζεται για την ένταξη και τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους τελικούς δικαιούχους.
Η ένταξη θα πρέπει να αποτελέσει βασική και μακροπρόθεσμη προτεραιότητα για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι μόνο στον τομέα της μετανάστευσης, αλλά και στους τομείς της εκπαίδευσης, της απασχόλησης, της κοινωνικής συνοχής και της περιφερειακής πολιτικής. Με άλλα λόγια, χρειαζόμαστε περισσότερες και πιο "έξυπνες" επενδύσεις. Εάν υπάρχει μία προτεραιότητα για την οποία δεν θα πρέπει να προχωρήσουμε σε περιορισμούς ή περικοπές σε επενδύσεις, αυτή είναι η ένταξη.
Τόσο οι παράτυπες αφίξεις όσο και οι αιτήσεις ασύλου έχουν μειωθεί σε επίπεδα πριν από την κρίση. Δεν βρισκόμαστε στην ίδια κατάσταση που βρισκόμασταν πριν από τρία χρόνια. Φυσικά, παραμένουμε σε εγρήγορση. Πρέπει όμως να αξιοποιήσουμε αυτήν τη συγκύρια, σε όλα τα επίπεδα.
Στηριζόμαστε σε εσάς ώστε να ακουστούν οι φωνές σας ακόμα πιο δυνατά. Είναι προς το συμφέρον όλων μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της. Σε περίπτωση που σταματήσει να υπάρχει αλληλεγγύη θα σημάνει η αρχή του τέλους για την Ευρωπαϊκή Ένωση.