- English
- Ελληνικά
Την επιτακτική ανάγκη «η Ελλάδα να ολοκληρώσει την αξιολόγηση και να υπάρξει επανεκκίνηση της οικονομίας ώστε να περάσει στη μετά- μνημόνιο εποχή» επισημαίνει ο Επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων Δημήτρης Αβραμόπουλος, στη συνέντευξη του στα «Π». «Το βαθύ έλλειμμα εθνικής συναίνεσης για πολλά χρόνια οδήγησε τα πράγματα στη σημερινή μεγάλη δυσκολία» τονίζει. Για την Ελλάδα θεωρεί ότι «είναι μονόδρομος η θέση της στην πρώτη ταχύτητα της ΕΕ, όσο και εάν αυτό συνεπάγεται μεγάλες προσπάθειες και ενδεχομένως θυσίες». Βλέπει βελτιώσεις σε ότι αφορά στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος από την κυβέρνηση. Επισημαίνει, όμως, ότι «η Ελλάδα αντιμετωπίζει δυσκολίες στην απορρόφηση των κονδυλίων (€509 εκ.) των εθνικών προγραμμάτων» αλλά θα έχει τη συνεχή στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προειδοποιεί ότι «εάν όλα τα κράτη μέλη δεν συμμετάσχουν έγκαιρα και δεν αυξήσουν τον αριθμό των μετεγκαταστάσεων και στην περίπτωση που η πίεση προς την Ελλάδα και την Ιταλία δε μειωθεί, η Επιτροπή δε θα διστάσει να κάνει χρήση των εξουσιών της όπως ορίζουν οι Συνθήκες». Στέλνει ακόμη το μήνυμα ότι «δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουμε στις φωνές του εθνικισμού, του λαϊκισμού και της ξενοφοβίας να κυριαρχήσουν».
- Έχει βελτιωθεί καθόλου η πολιτική διαχείρισης των μεταναστών και προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση; Ο κ. Μουζάλας ανταποκρίνεται στις πιεστικές απαιτήσεις του προσφυγικού ζητήματος ;
Η ελληνική κυβέρνηση με τη στήριξη και τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των Ευρωπαϊκών Οργανισμών αλλά και των κρατών-μελών, έχει καταβάλει προσπάθειες τα τελευταία δυο χρόνια. Έχει σημειωθεί πρόοδος στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, βελτίωση στη λειτουργία του εθνικού συστήματος ασύλου και υποδοχής αλλά και στην διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Πρέπει για παράδειγμα να σας πω ότι πλέον καταγράφονται και δακτυλοσκοπούνται όλοι όσοι εισέρχονται στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας αλλά και ότι όλες οι διαδικασίες που αφορούν στους υποψήφιους προς μετεγκατάσταση μετανάστες έχουν ολοκληρωθεί από ελληνικής πλευράς. Ταυτόχρονα, έχουν βελτιωθεί και οι συνθήκες υποδοχής. Η διαφορά που διαπίστωσα μεταξύ δυο επισκέψεών μου στη Λέσβο ήταν αισθητή. Έχουν όμως ακόμα να γίνουν πολλά για να βελτιωθεί περισσότερο αλλά και να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Γι αυτό πρέπει όλοι να παίξουν το ρόλο τους και να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν, τόσο η Ελλάδα αλλά και όλα τα Κράτη-Μέλη.
-Με τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την χώρα μας για τους πρόσφυγες - μετανάστες τι ακριβώς γίνεται; Υπάρχει απορρόφηση; Υπάρχει διαφάνεια;
Θα είμαι σαφής: Τα ευρωπαϊκά κονδύλια, είτε πρόκειται για έκτακτη βοήθεια ή μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων, βοηθούν χιλιάδες μετανάστες στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή. Σε περίπτωση κακοδιαχείρισης ή μη απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων, η Επιτροπή έχει τους μηχανισμούς να ανακτήσει τα χρήματα αυτά. Πρέπει όμως να σας πω ότι δεν έχουμε καμία καταγγελία κατασπατάλησης ή κακοδιαχείρισης μέχρι στιγμής. Είναι αλήθεια όμως ότι η Ελλάδα έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες στην απορρόφηση των κονδυλίων (€509 εκ.) των εθνικών προγραμμάτων τα οποία καλείται να διαχειριστεί. Θα έχει τη συνεχή στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ιδίως με την παροχή τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης και τακτικής παρακολούθησης. Ελπίζω ότι τα προβλήματα απορρόφησης κατά την αρχή της επταετίας θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας την ομαλή και πλήρη υλοποίηση των εθνικών προγραμμάτων μετανάστευσης και ασφάλειας.
-Ευθύνες για το προσφυγικό έχει μόνο η χώρα μας; Ακόμη μεγαλύτερες δεν έχει η ΕΕ;
Το ξεκίνημα της μεταναστευτικής κρίσης βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη φορά που ορίστηκε Επίτροπος Μετανάστευσης ήταν στην Επιτροπή Γιούνκερ, και ανέλαβα εγώ αυτή την ευθύνη. Η Ελλάδα δεν είναι πια μόνη της στη διαχείριση της μεταναστευτικής πρόκλησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πήρε μία σειρά από πρωτοβουλίες με σκοπό να τύχει διαχείρισης αυτό το πρωτόγνωρο, μεγάλης κλίμακας, φαινόμενο, να στηριχθούν οι χώρες-μέλη που ήταν υπό πίεση αλλά και για να χαράξει μια ολοκληρωμένη μακροπρόθεσμη πολιτική μετανάστευσης. Είναι πολλές οι δράσεις μας και αντιμετωπίζουν το ζήτημα από διαφορετικές πλευρές. Η κοινή δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο και μέσα σε ένα χρόνο, έχει αποφέρει απτά αποτελέσματα, μειώνοντας εντυπωσιακά τις ροές αλλά και τους θανάτους στην θάλασσα.
-Τι γίνεται με το πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Δυστυχώς, ορισμένες κυβερνήσεις, για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, δεν εφαρμόζουν τις αποφάσεις που όλοι μαζί υιοθετήσαμε. Δεν έχουν ακόμη προχωρήσει σε μετεγκαταστάσεις προσφύγων ούτε από την Ελλάδα, ούτε από την Ιταλία. Έχω παρουσιάσει σαφείς στόχους έως τον Σεπτέμβριο χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το πρόγραμμα δε θα παραταθεί. Το μήνυμα που θέλω να περάσω είναι ότι το ευρωπαϊκό κεκτημένο πρέπει να γίνεται σεβαστό και η αλληλεγγύη δεν είναι μια θεωρητική αλλά ηθική και νομική υποχρέωση των κρατών μελών. Εάν όλα τα κράτη μέλη δε συμμετάσχουν έγκαιρα και δεν αυξήσουν τον αριθμό των μετεγκαταστάσεων και σε περίπτωση που η πίεση προς την Ελλάδα και την Ιταλία δε μειωθεί, η Επιτροπή δε θα διστάσει να κάνει χρήση των εξουσιών της όπως ορίζουν οι Συνθήκες.
-Οι διαδικασίες για το άσυλο συνεχίζουν να είναι χρονοβόρες. Οι δεσμεύσεις για αποστολή βοήθειας σε ανθρώπινο δυναμικό δεν υλοποιήθηκαν στο σύνολο τους..
Όλοι οι πρόσφυγες πρέπει να καταγράφονται και να τους παρέχεται φροντίδα, μέχρις ότου ληφθεί απόφαση για την αίτηση ασύλου τους. Αυτά ναι, πρέπει να γίνονται με μεγαλύτερη ταχύτητα. Από την πλευρά μας παρέχουμε στήριξη προς τις ελληνικές αρχές για τον σκοπό αυτό. Η εφαρμογή της Δήλωσης και ειδικότερα οι επιστροφές προς τη Τουρκία πρέπει να επιταχυνθούν . Η δημιουργία προ-αναχωρησιακών κέντρων θα συμβάλει προς αυτή τη κατεύθυνση έτσι ώστε να μειωθεί και η πίεση στα νησιά που δέχονται το μεγαλύτερο βάρος αλλά και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών.
Έχουμε διορίσει Ευρωπαίο συντονιστή για να βοηθάει τις ελληνικές αρχές και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς στη διαχείριση της κατάστασης. Αυτή τη στιγμή απασχολούνται στην Ελλάδα μόνο σχεδόν 900 εμπειρογνώμονες (EASO, European Border and Coast Guard) και έχω τονίσει πολλές φορές και σε κάθε Συμβούλιο Υπουργών ότι πρέπει να καλυφθούν άμεσα υπάρχοντα κενά σε θέσεις εμπειρογνωμόνων για την επίσπευση των διαδικασιών στα πλαίσια τόσο της Δήλωσης όσο και της Μετεγκατάστασης.
-Η άνοδος των ακροδεξιών δυνάμεων δεν είναι απόρροια της αποτυχίας της Ευρώπης να δώσει πειστικές απαντήσεις στα προβλήματα των πολιτών;
Θα έλεγα ότι είναι κυρίως αποτυχία της πολιτικής τάξης να αναδείξουν τα οφέλη της Ευρώπης. Αλλά αυτή είναι και η τακτική ορισμένων πολιτικών δυνάμεων. Δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουμε στις φωνές του εθνικισμού, του λαϊκισμού και της ξενοφοβίας να κυριαρχήσουν. Είμαστε γι αυτό υπόλογοι όχι μόνο στους εμπνευστές του Ευρωπαϊκού οράματος αλλά κυρίως στις επόμενες γενιές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γιούνκερ έχει απαντήσει με συγκεκριμένες λύσεις και προτάσεις για τις κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε –όπως για παράδειγμα για την ασφάλεια και για τη μετανάστευση. Ήταν πάντοτε πολύ εύκολο για τους Προέδρους και τους Πρωθυπουργούς και τους αρχηγούς κομμάτων να λένε τι δεν θέλουν. Αλλά αυτή τη κρίσιμη στιγμή χρειαζόμαστε σαφείς απαντήσεις και εποικοδομητική συνεισφορά για το τι θέλουν τελικά- όχι μόνο κριτική.
Η μεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα και την ευημερία σήμερα είναι να θεωρήσουμε ότι η δημοκρατία μας είναι δεδομένη, και να υποτιμήσουμε τη δυνατότητα επανεμφάνισης ολοκληρωτικών καθεστώτων. Στην Ελλάδα περισσότερο από τις άλλες χώρες δε θα βρει πρόσφορο έδαφος η ξενοφοβία γιατί οι Έλληνες είναι ένας πονεμένος από τη προσφυγιά λαό και ιστορικά πάντα ανοιχτός στον κόσμο. Ανοιχτός σε μυαλό, ιδέες σε πνεύμα και σε ψυχή. Τα λιγοστά φαινόμενα ξενοφοβίας δεν εκπροσωπούν τον Έλληνα. Και μη ξεχνάμε ότι κοντά οι μισοί ανά τον κόσμο Έλληνες, βρέθηκαν και είναι ως μετανάστες σε άλλες χώρες.
-Ποια πρέπει να είναι η θέση της Ελλάδα στη συζήτηση για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων;
Ο διάλογος για το μέλλον της Ευρώπης ξεκίνησε στη βάση πέντε σεναρίων τα οποία αναμφίβολα θα προκαλέσουν έντονη αντιπαράθεση στα εθνικά κοινοβούλια, τις κυβερνήσεις, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες. Τα σενάρια αυτά μπορούν να συνδυαστούν, δεν τα παρουσιάσαμε ως αποκλειστικές επιλογές ή λύσεις.
Σε αυτό το διάλογο, η χώρα μας πρέπει να πρωτοστατήσει. Και θέλω να τονίσω, ότι, αν για οποιοδήποτε λόγο το σενάριο που θα επικρατήσει στο τέλος θα είναι αυτό μιας κοινής κατεύθυνσης αλλά διαφορετικών ταχυτήτων, για την Ελλάδα είναι μονόδρομος η θέση της στην πρώτη ταχύτητα, όσο και εάν αυτό συνεπάγεται μεγάλες προσπάθειες και ενδεχομένως θυσίες.
-Το grexit θεωρείτε ότι παραμένει στο τραπέζι; Υπάρχουν χώρες που θα ήταν ευτυχείς να έβλεπαν την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης;
Όσο όλες οι πλευρές τηρούν τα συμφωνηθέντα, η Ελλάδα θα παραμένει στο στενό πυρήνα της ΕΕ. Το Grexit δεν ακούγεται πλέον ως «διέξοδος» της ελληνικής κρίσης. Ούτε και μπορεί να είναι.
Η επίλυση της κρίσης προϋποθέτει την ολοκλήρωση των συμφωνηθέντων μεταξύ της Ελλάδος και των Ευρωπαϊκών θεσμών.
Με την λογική αυτή, κάθε τυχόν καθυστέρηση ή κώλυμα στις διαπραγματεύσεις, θα μπορούσε δυνητικά να το επαναφέρει. Δεν βρισκόμαστε όμως σήμερα σε αυτό το σημείο.
Αρκεί να ολοκληρωθούν αυτά που έχουν συμφωνηθεί και να υλοποιηθούν το ταχύτερο δυνατό, ώστε να εισέλθουμε σε μια νέα φάση αισιοδοξίας που είναι και η προϋπόθεση για ανάπτυξη και ευημερία.
Η Ελλάδα, ήταν, είναι, και θα παραμείνει αναπόσπαστο κομμάτι του ευρωπαϊκού εγχειρήματος στον πυρήνα των αποφάσεων.
-Ήσασταν θιασώτης τον συναινέσεων εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Πιστεύετε ότι για να βγει η χώρα από τα μνημόνια θα χρειαστεί εθνική συναίνεση;
Το λέω πάντα ότι η ψυχή μου βρίσκεται στην Ελλάδα. Το βαθύ έλλειμμα εθνικής συναίνεσης για πολλά χρόνια οδήγησε τα πράγματα στη σημερινή μεγάλη δυσκολία. Η Ελλάδα πρέπει να ολοκληρώσει την αξιολόγηση και να υπάρξει επανεκκίνηση της οικονομίας ώστε να περάσει στη μετά- μνημόνιο εποχή. Αυτό της αξίζει.
-Η πρωθυπουργός κ.Μέι έστειλε την επιστολή για το διαζύγιο της Βρετανίας από την ΕΕ. Θα είναι βελούδινο ή με συγκρούσεις;
Η διαδικασία διαζυγίου θα πάρει δύο χρόνια για να ολοκληρωθεί. Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη οι « 27» παραμένουν ενωμένοι για να προστατέψουν τις κατακτήσεις της Ευρώπης.
Η Ευρώπη δεν αντιδικεί. Οι διαπραγματεύσεις έχουν ως σκοπό να διασφαλίσουν τα συμφέροντα των πολιτών της, της οικονομίας της και φυσικά όλων των κρατών-μελών της.
Στο μέλλον η Βρετανία, με επιλογή της, θα είναι μια τρίτη πλέον χώρα με την οποία ωστόσο θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά.
Να σημειωθεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχοντας εξασφαλίσει όλες αυτές τις δεκαετίες το προνόμιο του opt-out, δηλαδή της συμμετοχής κατ' επιλογήν σε όποιες κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές έκρινε, εκ των πραγμάτων βρισκόταν στο όριο του συνόλου της Ευρώπης. Υπάρχουν βέβαια τομείς όπου η στενή συνεργασία με στρατηγικούς εταίρους και ενώπιον κοινών προκλήσεων που υπερβαίνουν περιφερειακά εθνικά σύνορα, όπως η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα, είναι απαραίτητο να συνεχιστεί, στη βάση όμως και των διακριτών στο μέλλον ρόλων τους. Έχοντας και το χαρτοφυλάκιο αυτό που αφορά στην ασφάλεια προσβλέπω σε αυτή τη συνεργασία. Η Ευρώπη ολοκληρώνει σταδιακά το Security Union που στη πράξη θα είναι το πλαίσιο συνομιλίας και συνεργασίας με τους βασικότερους παράγοντες της παγκόσμιας σκηνής.
-Η Ευρώπη πως πρέπει να χειριστεί πολιτικά τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ;
Η υφιστάμενη, απτή συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ στη μάχη κατά της τρομοκρατίας και την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας πρέπει να συνεχισθεί και να ενδυναμωθεί. Η αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών είναι το ισχυρότερο εργαλείο που διαθέτουμε σε αυτή την προσπάθεια. Ωστόσο νομίζω ότι ο Πρόεδρος Τραμπ πρέπει να εξορκίσει και να καταδικάσει τις φωνές των λαϊκιστών και εθνικιστών. Το βράδυ της εκλογής του, πανηγύριζαν. Όμως, ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός δεν ταιριάζουν με τις υψηλές αξίες της αμερικανικής δημοκρατίας. Και οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για την έξαρση του φαινομένου αυτού στην Ευρώπη.